Historia warsztatów dziennikarskich

• Wczoraj było piękne
• Historia warsztatów
• Z wiatrem pod wiatr

25 lat szkoły pasjonatów sztuki dziennikarskiej

1992 - 2017

MIĘDZYSZKOLNE REGIONALNE WARSZTATY DZIENNIKARSKIE należą do tych zjawisk edukacyjnych i społecznych zarazem , obok których nie można przejść obojętnie. Oto każdego roku  kilkuset uczniów z różnych typów szkół, mieszkańców wsi, miasteczek i niekiedy bardzo odległych  miejscowości pragnie poznawać w mieście nad Brdą podstawy sztuki dziennikarskiej. Kiedy im się to uda przeżywają - jak wielu z nich później wspomina - największą przygodę swojej młodości.

Inspiracją do powstania tej oryginalnej formy „spotkań z dziennikarstwem” stały się zainteresowania medialne uczniów bydgoskich skupionych w 1991 r. w tygodniku „Kujawy i Pomorze” wokół Mirosława Twaroga redagującego na łamach tego czasopisma dodatek dla młodzieży. Skierowane ku różnym środkom przekazu , także ku radiu i telewizji, nie mogły być rozwijane z oczywistych względów w czasopiśmie społeczno- kulturalnym. Ta okoliczność skłoniła ich opiekuna do szukania formy edukacji medialnej mogącej wspomóc aspiracje nastoletnich amatorów dziennikarstwa.

"Absolwenci XXVII Warsztatów ze swoimi nauczycielami dziennikarstwa- czerwiec 2019"

Wiosną 1992 r. przedstawił Januariuszowi Stodolnemu – ówczesnemu kuratorowi oświaty i wychowania w Bydgoszczy, koncepcję programową multimedialnych zajęć pozalekcyjnych adresowanych do uczniów klas ósmych i szkół średnich wykazujących zainteresowania i uzdolnienia dziennikarskie. Miały stać się alternatywą spędzania wolnego czasu, formą szeroko pojętej edukacji kulturalnej i społecznej. W szczególny sposób – źródłem samorealizacji intelektualnej uczniów o uzdolnieniach humanistycznych, publicystycznych i literackich. Stanowić rodzaj preorientacji zawodowej wspomagającej decyzje o wyborze szkoły, profilu kształcenia, rodzaju studiów ewentualnie przyszłej pracy zawodowej. Warsztaty miały być bezpłatne i dzięki temu dostępne dla młodzieży uzdolnionej humanistycznie bez względu na status socjalny.

Program Mirosława Twaroga uzyskał pełną aprobatę władz oświatowych. Nabór na I edycję Międzyszkolnych Regionalnych Warsztatów Dziennikarskich - tak nazwał oryginalny projekt edukacyjny  pomysłodawca i realizator przedsięwzięcia - odbył się we wrześniu 1992 r. gromadząc na sprawdzianie kwalifikacyjnym ponad 180 chętnych. Warsztaty i ich siedzibę formalnie przypisano VI Liceum Ogólnokształcącemu im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy. Dwa lata później - Młodzieżowemu Domowi Kultury im. J. Korczaka w Inowrocławiu wyznaczając na miejsce zajęć bydgoskie szkoły : najpierw Zespół Szkół Budowlanych im. J. Gagarina, po dwóch latach - ponownie VI Liceum Ogólnokształcące.

Po reformie administracyjnej 1 września 1999 r. Warsztaty znalazły się w strukturze i siedzibie Zespołu Szkół Kolejowych im. M. Kopernika w Bydgoszczy wieńcząc tym samym wieloletnią tradycję współpracy popularnej bydgoskiej „Kolejówki” z organizatorem zajęć warsztatowych.

Kiedy przed laty inaugurowano I edycję Warsztatów, nikomu przez myśl nie przeszło, że okażą się one niesłabnącym sukcesem dydaktycznym i wychowawczym. Popularność Warsztatów przeszła wkrótce wszelkie oczekiwania. Od 1992 r. do 2012 r. ochotę na przygodę z mediami wyraziło - stając do sprawdzianu kwalifikacyjnego – ponad 9 tysięcy uczniów ze szkół: podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych. To znak aspiracji młodzieży do szukania satysfakcji intelektualnej poprzez oryginalną formę poznawania ludzi, świata i technik komunikacji między nimi. Ambasadorem tej idei w makroregionie stało się miasto nad Brdą.

Dwadzieścia  edycji „bydgoskiej szkoły talentów dziennikarskich” ukończyło 1768 uczennic i uczniów z Bydgoszczy oraz - w grupie regionalnej -  m.in. z  Brodnicy, Chojnic, Chełmna, Gdańska, Gdyni, Gniezna, Grudziądza, Inowrocławia, Łobżenicy, Piły, Poznania, Tczewa, Torunia, Trzcianki, Wałcza, Wągrowca, Włocławka, Złotowa i kilkudziesięciu miejscowości Kujaw, Pomorza, Warmii, Mazur i Wielkopolski. Młodzież ze wsi, małych miasteczek i dużych aglomeracji. Bilans ten jest bez wątpienia także jej osobistym sukcesem. Program i surowy regulamin zajęć daje szansę nie tylko na samorealizację twórczą, ale również na wypróbowanie samych siebie. Szczególnie wtedy, gdy bez względu na pogodę, nastrój ducha, przeżycia szkolne i osobiste, należy wykazać się praktyczną znajomością abecadła dziennikarskiego. Albo wówczas, kiedy udając się na spotkania grupy regionalnej trzeba w wolną od nauki sobotę pokonać 200 i więcej kilometrów w drodze do Bydgoszczy.

Dwudziestoletnia historia bydgoskich spotkań z mediami to jednocześnie imponujący pokaz twórczego partnerstwa żaków dziennikarstwa i „dinozaurów” tego zawodu. Taki styl współpracy stanowił od pierwszej edycji jedną z podstaw programowych zajęć. Przez osiemnaście lat trwania Warsztatów wśród młodzieży nie pojawił się konflikt wymagający ingerencji dorosłych. Osiągnięcia „warsztatowców” wielokrotnie wzbudzały respekt zawodowych dziennikarzy i kompetentnych obserwatorów m.in. pracowników naukowych i dydaktycznych. Podsumowując w 2000 roku dziewięć edycji Warsztatów Józef Rogacki - ówczesny Wojewoda Kujawsko-Pomorski napisał do organizatorów Warsztatów m.in.; Międzyszkolne Regionalne Warsztaty Dziennikarskie spełniają wszystkie wymogi ciekawego i ambitnego przedsięwzięcia edukacyjnego. Działalność tego rodzaju ma ogromne znaczenie w odniesieniu do ludzi młodych, zachęcanych w ten sposób do kształtowania aktywnej postawy w życiu - bycia ludźmi wykształconymi i ciekawymi otaczającego ich świata. Z dużym uznaniem i sympatią należy także traktować dążenia do tworzenia własnych wzorców, opartych nie tylko na rozwijaniu ambicji edukacyjnych, ale także na przekazywaniu istotnych treści kulturowych”.

W 2005 r. profesor dr hab. Halina Zgółka – kierownik Zakładu Retoryki, Pragmalingwistyki i Dziennikarstwa w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniustwierdziła na łamach czasopisma „Pod Wiatr” m.in. środowisko bydgoskie, w którym działa pan redaktor Mirosław Twaróg zwiększa liczbę kandydatów na specjalność dziennikarską. Pan redaktor od wielu lat wpływa na kształcenie młodych ludzi, zaszczepia w nich pasję dziennikarską. (...) Z perspektywy pięcioletniej działalności specjalności dziennikarskiej w naszym Instytucie stwierdzam, że absolwenci Warsztatów tu się spełniają. Uważam, że takie warsztaty są w Polsce potrzebne, bo młodzież powinna próbować swego pióra, poznać tajniki swego głosu, swój wizerunek widziany okiem kamery.

Z okazji zakończenia XV, jubileuszowej edycji Warsztatów Zbigniew Hoffmann – Wojewoda Kujawsko-Pomorski w piśmie do Mirosława Twaroga prezesa Stowarzyszenia Sympatyków Dziennikarstwa Młodzieżowego i szefa Warsztatów napisał m.in. „Dziennikarstwo jest ważną formą komunikacji społecznej i rodzajem służby społeczeństwu, które oczekuje rzetelnych informacji i opinii. Dlatego wysoko oceniam projekty edukacyjne, które popularyzują praktyczną wiedzę o warsztacie prasowym, radiowym i telewizyjnym. Jest to z pewnością wartościowa forma edukacji medialnej, szczególnie atrakcyjna dla młodych ludzi. To bardzo istotne, że spotykają się z fachową opieką i konkretnymi wskazówkami, dzięki którym mogą się twórczo rozwijać.

Jubileusz 15.lecia Warsztatów stał się okazją dla Konstantego Dombrowicza – Prezydenta Bydgoszczy, w przeszłości dziennikarza telewizyjnego i radiowego prowadzącego również ćwiczenia specjalistyczne dla uczestników pierwszych edycji Warsztatów, do podziękowań skierowanych pod adresem twórcy „bydgoskiej szkoły talentów dziennikarskich”. Prezydent napisał m.in. „Nie ma lepszego daru, jaki człowiek może przekazać człowiekowi nad doświadczenia, dorobek własnej pracy, wiedzę i osobisty, kształtowany w różnych miejscach i czasach, warsztat. Całym tym dziedzictwem od lat dzieli się Pan z młodzieżą, nie oczekując pochwał, zachwytów i sławy. Niech wolno jednak będzie mi zachwycić się, wyrazić uznanie i podziw dla tak pięknych i ważnych inicjatyw i dzieł.”

Pierwsi absolwenci wybrali różne drogi spełnienia zawodowego. Jednym niegdysiejsze spotkanie z mediami sprawiło wielką frajdę, stając się tylko ciekawym epizodem młodości. Drugim – prawnikom, politologom, pracownikom dyplomacji, nauczycielom, ekonomistom, socjologom, pracownikom naukowym, tamto doświadczenie - jak wspominają - bardzo często pomaga w pracy. Jeszcze innym ułatwiło wybór: Są dziennikarzami prasy, radia i telewizji mediów regionalnych i centralnych. Niektórzy zajmują się mediami za granicą lub pracują w agendach Unii Europejskiej. Absolwenci i uczestnicy kolejnych edycji Warsztatów prezentując swoją twórczość publicystyczną na łamach czasopisma „Pod Wiatr” przynoszą chlubę Województwu Kujawsko - Pomorskiemu wśród Polonii w 106 krajach świata.

Historia Warsztatów nie byłaby pełna, gdyby zabrakło na jej kartach nazwisk „profesorów”, dziennikarzy oraz realizatorów radiowych i telewizyjnych Kujaw i Pomorza, którzy w okresie dwudziestu lat na zaproszenie Mirosława Twaroga pomagali młodym pasjonatom sztuki dziennikarskiej poznać tajniki mediów. Oto ich nazwiska: Krzysztof Bykowski, Karolina Czerwińska, Ewa Dąbrowska, Ewa Dąbska, Jacek Domachowski, Konstanty Dombrowicz, Małgorzata Dysarz, Robert Erdmann, Grzegorz Fafiński, Piotr Gąsiorowski, Ryszard Giedrojć, Tomasz Giska, Tomasz Gronet, Dariusz Gross, Maciej Grześkowiak, Mariusz Guzek, Urszula Guźlecka, ,Eryk Hełminiak, Bohdan Hniedziewicz, Sławomir Jeneralski, Michał Jędryka ,Alicja Kłopotek, Beata Kokoszczyńska, Barbara Kozber, Krzysztof Kuziemski, Jarosław Lewandowski, Krystyna Lewicka – Ritter, Maciej Lewiński, Ryszard Murawski, Józef Nadolski, Tomasz Osiński, Zdzisław Pająk, Dariusz Przeniosło, Anna Raczyńska, Bogumił Radajewski, Małgorzata Rogatty, Marek Rzepa, Ireneusz Sanger, Krzysztof Sierakowski, Wojciech Sobociński, Marek Sokołowski, Krystyna Starczak – Kozłowska, Piotr Sumara, Roman Szada, Zygfryd Szukaj, Janusz Szweda, Anna Trzcińska, Andrzej Tomczak, Kosma Złotowski, Wojciech Wieszok, Marek Żurek, Włodzimierz Dudek i Piotr Budzyński – mistrzowie sztuki drukarskiej. drukarskiej.

Od 1997 roku Warsztatom patronuje i wspiera ich działalność Stowarzyszenie Sympatyków Dziennikarstwa Młodzieżowego.

W dziejach Warsztatów mają swoje miejsce - zaszczytne i zarazem poruszające pamięć adeptów sztuki dziennikarskiej: Rozgłośnia Polskiego Radia Pomorza i Kujaw i regionalny Ośrodek Telewizji Polskiej w Bydgoszczy - użyczające od 18 lat swoje studia i ich wyposażenie, redakcje m.in. Gazety Pomorskiej, Expressu Bydgoskiego, toruńskich Nowości i Tygodnika Pilskiego, i pilskiego Tygodnika Nowego - propagujące idee Warsztatów oraz - Zespół Szkół Kolejowych im. Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy przekształcony w Zespół Szkół nr 13 „Copernicanum (przestał istnieć 31 sierpnia 2007 r.). To w tej szkole od 1992 r. „warsztatowcy” otrzymywali nieprzerwanie bezinteresowną pomoc w realizowaniu młodzieńczych pasji i marzeń. Korzystali ze szkolnego studia telewizyjnego, sprzętu specjalistycznego, w salach lekcyjnych pisali sprawdziany kwalifikacyjne na kolejne Warsztaty a aula - „nasza aula” jak mówią po latach - stała się miejscem inauguracji i zakończenia poszczególnych edycji oraz niezapomnianych spotkań wigilijnych.

W roku szkolnym 2007 - 2008 w nowym miejscu, w Szkole Policealnej Organizacji i Zarządzania w Bydgoszczy przy pl. Kościeleckich 8, XVI edycję Warsztatów ukończyło 98 adeptów sztuki dziennikarskiej.

Rok później Warsztaty po raz szósty zmieniły miejsce działalności. Od września 2008 r. znalazły się w strukturze organizacyjnej Młodzieżowego Domu Kultury nr 4 w Bydgoszczy. Siedzibą Warsztatów stał się bydgoski Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 przy pl. Wolności 9. Tutaj, 14 czerwca 2009 r., XVII edycję Warsztatów ukończyło 96 uczennic i uczniów z Bydgoszczy oraz Kujaw i Pomorza, Pomorza Zachodniego i Wielkopolski.

W 2009 r. Warsztaty zainaugurowały XVIII edycję z nadzieją, że stabilność lokalowa pozwoli organizatorom popularnych spotkań z mediami bez przeszkód zaspokoić w następnych latach zapał edukacyjny i twórczy licznych pasjonatów prasy, radia i telewizji ze szkół Bydgoszczy i makroregionu. Optymizm ten podtrzymał Urząd Miasta Bydgoszczy okazując twórcy i animatorowi Warsztatów oraz Młodzieżowemu Domowi Kultury nr 4 i Stowarzyszeniu Sympatyków Dziennikarstwa Młodzieżowego pomoc w spełnianiu pożytecznej i zarazem atrakcyjnej misji edukacyjnej  dla młodzieży uzdolnionej humanistycznie i medialnie. Wyrazem tego stała się m.in. Pracownia Radiowo-Telewizyjna, w której pod kierunkiem doświadczonych dziennikarzy i realizatorów młodzież uczy się techniki radiowej i telewizyjnej.

W październiku 2011 roku  Jan Szopiński - zastępca Prezydenta Bydgoszczy podczas uroczystości otwarcia jubileuszowej, XX edycji Warsztatów z uznaniem odniósł się do starań młodzieży szukającej w edukacji medialnej pożytecznej dla siebie roli w przyszłym życiu społecznym. Podziękował za wkład w jej prowadzenie nauczycielom – dziennikarzom. Zauważył, że Warsztaty od lat są ambasadorem Bydgoszczy w dziedzinie niezwykle atrakcyjnej dla młodych ludzi. Bardzo dobra opinia o ich walorach dydaktycznych i wychowawczych już dawno przekroczyła granice Kujaw i Pomorza. Zastępca prezydenta Bydgoszczy dostrzegł w tym ważki element służący nie tylko młodym ludziom, ale także popularyzacji miasta nad Brdą w wielu miejscowościach makroregionu. Młodzież przyjeżdża do nas z jednej strony po naukę, z drugiej poznaje mieszkańców, miasto, jego walory i piękno. I w ten sposób pozostaje ono w ich pamięci w dwojakim, cennym aspekcie – stwierdził Jan Szopiński.

23 czerwca 2012 r. XX edycja Międzyszkolnych Regionalnych Warsztatów Dziennikarskich przeszła do historii. Jesteśmy dumni z waszej pasji realizowanej w tak oryginalny sposób – powiedział adeptom sztuki dziennikarskiej na uroczystości zakończenia jubileuszowej edycji Wicewojewoda Kujawsko-Pomorski Zbigniew Ostrowski – i talentu afirmowanego wśród Polonii świata w czasopiśmie młodzieżowym „Pod Wiatr”. Dodał również, że rekomendacja bydgoskich Warsztatów jest dla ich absolwentów doskonałą wizytówką na drodze kształcenia a potem spełniania się w zawodzie dziennikarskim. Wicewojewoda wyraził uznanie Mirosławowi Twarogowi za dwudziestoletnią pracę z młodzieżą w tak trudnej dziedzinie, jaką jest przygotowanie młodych ludzi do odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu publicznym.

Uroczystość uwieńczył tradycyjny krąg przyjaźni utworzony przez wszystkich obecnych. W geście solidarności i przyjaźni podali sobie rękę na pożegnanie młodzi pasjonaci mediów, ich rodzice, nauczyciele i zaproszeni goście. Jedni, by poczuć w tej symbiozie silny impuls do pokonywaniu trudów na drodze do spełnienia marzeń. Drudzy – by na tej drodze stać się orędownikami zapału i zdrowych ambicji.

W 2017 roku Warsztaty obchodziły jubileusz 25-lecia działalności edukacyjnej.

- Jesteśmy dumni z waszej pasji realizowanej w tak oryginalny sposób. To duży sukces widzieć na wizji, słuchać w radiu. czytać w prasie tak wielu niegdysiejszych absolwentów Warsztatów – mówił adeptom sztuki dziennikarskiej zebranym w auli bydgoskiego I Liceum Ogólnokształcącego im. Cypriana Kamila Norwida Wicemarszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Zbigniew Ostrowski. Walory etyczne, o których mówicie podczas zajęć: rzetelność, wrażliwość na problemy drugiego człowieka, umiejętność słuchania go i udzielania pomocy - to wzory dziennikarskich cnót. Tym wzorom zawsze był wierny w trudnych, dawnych czasach wasz mentor. Zasady te często są łamane. Wy bądźcie im zawsze wierni. Pamiętajcie - wolność słowa jest naszą wolnością ale i odpowiedzialnością.

Ta idea programowa i etyczna trwa nadal. Międzyszkolne Regionalne Warsztaty Dziennikarskie w czerwcu 2020 r. zakończą kolejną edycję. Ich credo od wielu lat streszcza się w dwóch zdaniach: poczuj Dzień dzisiejszy zbierając wszystkie chwile, które są tego warte. Dziel je z wyjątkowymi ludźmi, a wtedy Jutro będziesz mógł powiedzieć, że Wczoraj było piękne.

Stowarzyszenie
Sympatyków Dziennikarstwa Młodzieżowego
w Bydgoszczy, czerwiec 2017 r.

Na zdjęciach: zatrzymane w kadrze wspomnienia z zajęć podczas Międzyszkolnych Regionalnych Warsztatów Dziennikarskich.

Zdjęcia grupowe z ubiegłych lat

 

Fot. Robert Sawicki i archiwum Warsztatów